Niello
Agrostemma githago
Caryophyllaceae
Àutri noum : Courouno-di-blad, Pebreto, Barbudo, Nialo, Aniello.
Noms en français : Nielle, Nielle des blés.
Descripcioun :Erbo pulèu grando que trachis dins li blad e que fai de poulìdi flour roso.
Usanço :Li grano de niello soun empouisounanto, ço que dounavo, à passa tèms (avans la criblo di gran), de farino qu'èron pas manjadisso (farino nielado). Pèr acò la nielo èro levado di champ avans o dóu tèms di meissoun : "Iéu me rapelle que me mandavo moun pèro, ère pichouno ! -Vai ciéucla un pau aquéu caire de blad -De que fau leva ? - De nielo", me disié ! O peréu : "Meissounavian l'espéuto à la fauciho, e levavian aquéli planto que i'avié dedins... La nielo fasié de grano negro" (G. Gabinel e J. Chapus in O. Madon, op. cit., p. 127).
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Agrostemma
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Liò : Champ
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Agrostemma githago L., 1753
Auriheto
Ficaria verna
Ranunculaceae
Àutri noum : Barrieloun, Trenco-vèire, Aureilleto.
Noms en français : Ficaire, Renoncule ficaire.
Descripcioun :Pichoto planto renadivo sènso péu e que lusis. Li fueio soun quàsi roundo em'un pecout. Fai de poulìdi flour d'un jaune esbléugissènt. Vèn bèn dins li relarg proun umide, proche di ribiero.
Usanço :L'auriheto es uno planto forço empouisounanto. Pamens li racino que dounon d'èr à-n-uno figo (e peréu i veno dóu quiéu -"principe di signaturo"), luchon contro l'inflamacioun e apaison li mau de moureno.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ficaria
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ficaria verna Huds., 1762
(= Ranunculus ficaria L., 1753 )